Multiplan St. Elisabeth Ziekenhuis (Hof 88)

Projectnummer: 85-017
Adres: Hofkampstraat - Almelo
Bruto vloeroppervlak: zie detailoverzicht in onderstaande tekst.

Een luchtfoto van het SEZ
van vóór de verbouwing.
De laatste aanbouwen
zullen gesloopt worden.



Het hele complex na de
verbouwing op een lucht-
foto van Google.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: Canisiushof.
Dit worden woningen.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: Canisiushof.
Dit worden woningen.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: Hofkampstraat.
Ook hier straks woningen.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: Hofkampstraat.
Hier komt de muziek-
school.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: het binnenplein
met de kapel.



Foto nog van vóór de ver-
bouwing: het noordkant
van de woningen.



Foto van na de verbou-
wing: de woningen.



Foto van na de verbou-
wing: en nog meer wo-
ningen.



Glazen koppelgang tussen
twee woonvleugels.



Een woning van binnen, de
woonkamer.



En de keuken.



Een buitenterrasje.



Zicht vanaf het binnen-
plein op de ingang van de
muziekschool.



De receptiebalie van de
muziekschool.



Achteraan de SWOA-keu-
ken met restaurant.
De rode deuren zijn van
het theater/filmzaal.


Toen er in de nieuwbouwwijk Winmolenbroek een nieuw modern ziekenhuis gebouwd werd kwamen het Irene Ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis leeg te staan. In de overweging sloop of hergebruik is in beide gevallen gekozen voor het laatste. Het Irene Ziekenhuis werd gekocht door de bekende ondernemer Hennie van der Most, die er een ontspanning- en recreatiecomplex van maakte.
Met het St. Elisabeth Ziekenhuis, kortweg SEZ, had men andere plannen. Er was naast (bejaarden)woningen behoefte aan een aantal maatschappelijke en culturele faciliteiten. De locatie van het SEZ op loopafstand van het centrum was ideaal.
Onze afdeling kreeg de opdracht om te onderzoeken of het gebouw potenties had voor hergebruik, maar dan wel binnen een bouwtechnisch en financieel interessant kader.
Om een lang verhaal kort te maken: het rapport bood een veelbelovend vooruitzicht met een interessant financieel plaatje en onze afdeling kreeg van het gemeentebestuur groen licht om de plannen verder uit te werken en dus mocht ik mijn eerste ideeschetsen voor de herindeling van het complex verder uitwerken. Het werd een hele klus, want het complex was groot, met een fraai oud gedeelte aan de Hofkampstraat en nieuwere uitbreidingen daarachter. Het ontwerpwerk bestond dan ook niet zozeer uit nieuwe vormgeving maar meer logistiek puzzelwerk om de nieuwe funkties binnen de bestaande bouwmassa's onder te brengen, met zo weinig mogelijk sloopwerk en een zo hoog mogelijke funktionaliteit en kwaliteit.
Het "Multiplan SEZ", zoals het gedoopt werd, bestond uit vele onderdelen en partijen, waarbij ieder onderdeel een letter kreeg: mijn ontwerpschetsen van de onderdelen C, D, E, F, G en J konden niet allemaal door onze afdeling uitgewerkt worden, daar was de klus te groot voor, en werd dus voor een deel uitbesteed aan de architectenbureau's Guus Zeillemaker en Herman Kleisen, beiden uit Almelo.
De onderdelen A en B bestonden uit de nieuwbouw van een bejaardencomplex met aanleunwoningen "De Koppel" en was een ontwerp van het IAA (Ingenieurs en Architecten Associatie) te Almelo. Het maakte wel deel uit van het multiplan SEZ, maar wij hadden er verder geen bemoeienis mee. Dit bejaardencomplex ligt ongeveer op de plek van de "noordpijl" op de gekleurde onderdelenschets (op de luchtfoto goed te herkennen).

Een overzicht van de onderdelen:
deel
omschrijving
m2
ontwerp
uitwerking
A
Nieuwbouw dependance van bejaardencentrum "De Koppel" te Almelo Onbekend IAA IAA
B
Nieuwbouw van 28 aanleunwoningen voor woningstichting St. Joseph te Almelo Onbekend IAA IAA
C
Verbouw bestaand ziekenhuis tot 22 bejaardenwoningen voor woningstichting St. Joseph te Almelo Diverse woninggroottes Gemeente Almelo Zeillemaker
D
Verbouw bestaand ziekenhuis tot muziekschool ? Gemeente Almelo Gemeente Almelo
E
Verbouw van bestaand ziekenhuis (ketelhuis) tot creativiteitsruimte 1080 incl. kelders Gemeente Almelo Kleisen
F
Verbouw van bestaand ziekenhuis tot expositieruimte (museum), kunstuitleen en theater/filmzaal (blauw) 1780 incl. kelders Gemeente Almelo Kleisen
G
Verbouw van bestaand ziekenhuis (keuken) tot keuken en restaurant SWOA 300 Gemeente Almelo Gemeente Almelo
H
Renovatie van bestaande bejaardencentrum "De Koppel" aan de Brouwerijstraat te Almelo Onbekend IAA IAA
J
Verbouw van bestaand ziekenhuis tot buurtactiviteiten SWOA 170 Gemeente Almelo Gemeente Almelo

Sub C - 22 bejaardenwoningen:
De 22 bejaardenwoningen zijn gesitueerd in het oudste deel van het ziekenhuis, zowel op de begane grond als de eerste verdieping. De woningen zijn toegankelijk via een viertal beveiligde buitenentrees die aansluiten op de brede binnengangen (grotendeels de voormalige ziekenhuisgangen). De woningen zijn ruim ingericht en allen verschillend. De ruimte onder de leien kappen zijn niet bij de herindeling betrokken, maar kunnen dienst doen als extra bergruimte voor de bewoners.

Sub D - Muziekschool:
De muziekschool moest een grote diversiteit aan ruimtes herbergen. Niet alleen de kleine lesruimtes en groepsruimtes, waaronder balletzaal, slagwerkruimte, big band oefenruimte, maar ook de kantoren, koffiekamer, receptie met ontvangsthal. Daarbij moest de akoestiek goed zijn en mochten de musici in de diverse ruimtes geen geluidsoverlast van elkaar hebben, noch naar de buitenwereld overlast bezorgen. Voor deze specifieke geluidstechnische problemen werd het bekende adviesbureau Peutz ingehuurd en dat was een groot succes. De adviezen werden zeer stipt opgevolgd en zo kon de slagwerkruimte (in een zogenaamde "doos-in-doos"-constructie) zelfs naast de stille balletzaal gesitueerd worden zonder maar "iets" van elkaar te horen!
Ook de muziekschool werd in het oudste deel van het gebouw opgenomen en kreeg daarbij tevens de kerkkapel met haar fraaie "eigen" akoestiek ter beschikking.

Sub E - Kreativiteitsruimte:
De grote centrale ruimte van het oude ketelhuis, met maar liefst 190 m2 en een vrije hoogte van 5 meter, had grote glazen puien aan de binnenpleinkant en bleek mede daardoor goed geschikt als kreativiteitsruimte met veel daglicht. Ook de 11 bijruimtes konden goed voor (kleinere) groepsactiviteiten gebruikt worden.
Er is in de ontwerpfase nog onderzocht of de kelders gebruikt konden worden als oefenruimtes voor pop-musici, maar het bleek, dat de kelders te laag waren voor een goede akoestiek bij dit soort muziek en dus kregen de kreativiteitsgroepen er extra (berg)ruimte bij.

Sub F - Museum, kunstuitleen en theater/filmzaal:
Dit deel van het voormalige ziekenhuis was nieuwer dan het aan de Hofkampstraat gelegen deel, maar beschikte over een aantal mooie grote ruimtes, waardoor de verbouwing en herindeling zich eigenlijk heel logisch invulde. Er was al een soort toneelzaaltje, dus de gewenste (klein)theater en filmzaal hadden al een plek. Wel moesten daar nog een goede toeschouwersaccomodatie bijkomen (omhooglopend), een filmcabine en kleed- en schminkruimtes.
Het museum kreeg de beschikking over een aantal grote ruimtes met nog de nodige daklichttoetredingen. Samen met de witte muren prima licht voor exposities. En met de kunstuitleen er naast gelegen een logische combinatie, temeer omdat de kunstuitleen voor haar voorraadopslag gebruik kon maken van de aanwezige kelders, direct bereikbaar vanuit de kunstuitleen.
Het goed lopende theater kreeg al gauw een aanvulling op haar programma in de vorm van een ruime foyer met horecavoorziening en apart rookruimte (1990).

Sub G - Keuken en restaurant SWOA
In deze hoek van het complex was vroeger ook een deel van de keuken gelegen en werd nu wederom, maar anders, ingericht als keuken met restaurantvoorziening onder de vlag van de SWOA (Stichting Welzijn Ouderen Almelo). Uiteraard werden de keuken en het restaurant volledig uitgerust volgens de normen van de keuringsdienst van waren. Daarbij kwam ook nog de activiteit van maaltijdvoorziening (tafeltje-dekje systeem), zodat er op gezette tijden veel aan- en afrijden van auto's plaats vond.
Ook onder deze ruimtes waren kelders gelegen, die hier gedeeltelijk gebruikt werden door opera- en operettegezelschap Servus ten behoeve van hun kostuumopslag.

Sub J - Buurtactiviteiten SWOA
Direct naast de 22 bejaardenwoningen, verbonden via een binnengang, werd een andere accomodatie van de SWOA ondergebracht. Hier betrof het de buurtactiviteiten voor ouderen. De ruimte had ook een buitenentree en fungeerde als een soort buurthuis met een gemeenschapsruimte en wat kantoren. Er was ook aan een eenvoudige horecavoorziening gedacht en natuurlijk ook een ruime toiletvoorziening voor dames en heren.

Bij de aanbesteding van de onderdelen C, D, E, F, G en J kwam de laagste inschrijver uit op f 2.450.000,- (= € 1.111.760,-) voor het bouwkundig werk en f 1.579.000,- (= € 716.520,-) voor de installaties. Samen dus f 4.029.000,- (= € 1.828.280,-). Onze begroting bedroeg f 3.638.567,- dus er moest nog wat bezuinigd worden wat ook goed gelukt is.

Nominatie:
Met het onderdeel C, de 22 bejaardenwoningen, hebben we nog meegedaan aan een landelijke prijsvraag van Hoechst in het kader van hergebruik van gebouwen t.b.v. woningbouw. Het was toch wel een leuk succesje, dat wij daar uit de vele inzendingen als één van de 5 genomineerden uitkwamen, maar helaas de hoofdprijs aan ons voorbij zagen gaan.